BLOG GARDDIO BETHAN GWANAS


Diwedd y gyfres
Tachwedd 19, 2013, 12:08 am
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: , , , , , , , , ,

A dyna ni, digwyddodd, darfu, megis seren wib. 6 rhaglen wedi eu darlledu, ac mae’n debyg ein bod wedi cael ffigyrau gwylio uchel, oedd yn mynd yn uwch wrth i’r gyfres fynd yn ei blaen. Da de!image
Does gen i ddim syniad be fydd y bosys yn S4C yn ei benderfynu, os fydd na Dyfu Pobl arall mewn ardal wahanol ai peidio. Does dim yn saff yn yr oes sydd ohoni, efo’r holl gwtogi. Ond unwaith gawn ni wybod un ffordd neu’r llall, mi wnai adael i chi wybod ar y blog yma.
Yn y cyfamser, mi fydd na 6 rhaglen yn y flwyddyn newydd efo Sioned a’i thylwyth yn eu cartre newydd. Codi gardd allan o ddim fyddan nhw a dwi’n edrych ymlaen yn arw i weld be fyddan nhw wedi’i neud.IMG_2090
A dyna lun o Sioned, rhag ofn eich bod chi wedi anghofio sut mae hi’n edrych!

Yn wahanol i lawer, mi fydda i wrth fy modd efo mis Tachwedd; mae’r lliwiau mor hyfryd. Dyma i chi chydig o luniau dynnes i ddoe:image

image

imageimageimage
Do, dwi wedi chwarae chydig efo’r llun ola na efo Del. Da ydi instagram! Effeithiol tydi? A Del yn edrych yn hynod lwynogaidd.
Mi fydd hanes tynnu’r lluniau yna yn yr Herald wsnos nesa, a hanes y bont – Bont newydd, i’w gweld ar ei gorau o’n maes carafannau ni yn Nolgamedd. Dewch draw efo’ch pabell/campafan/carafan flwyddyn nesa. Mae’r coed yn werth eu gweld yn yr haf hefyd! Ac mae gynnon ni chydig o flodau – dim byd anhygoel, ond ambell bot yma ac acw a digon o gennin pedr yn y gwanwyn. Dylen ni fod wedi plannu mwy erbyn meddwl.
Ches i ddim gwyliau eleni ( dydi 6 rhaglen ddim yn talu llawer! A dwi’m yn gwneud llawer drwy sgwennu llyfrau) ond mi ges i benwythnos anhygoel yn Fflandrys rhyw fis yn ol. Efallai nad ydi sbio ar feddau yn swnio’n hwyl, ond mi roedd o, yn brofiad bythgofiadwy.
image
Ges i weld beddau brodyr fy nhaid:imageimage
Roedd hi’n fraint cael mynd yno. A do, mi sgwennais gryn dipyn am yr hyn ddysgais i ac a deimlais i. A nes i dorri cutting o’r rhosyn wrth fedd Trebor, er mwyn cael ei dyfu yn fy ngardd i, ond mae arna i ofn i’r peth druan wywo yn y car ar y ffordd adre. Nes i anghofio ei roi mewn dwr.
Efallai ai yn ol ryw dro a thrio eto.
Hwyl am y tro.



Tydi’r hydref yn hyfryd
Hydref 24, 2013, 12:39 pm
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: , , , , , , , , ,

imageTydi'r hydref yn hyfryd
Am fod lliwiau’r ardd mor fendigedig heddiw, rois i’r gorau i weithio ar y nofel a mynd allan efo’r ipad. Cymaint haws na chwilio am y camera mawr. A dyma i chi agweddau gwahanol o ngardd i – ac ydw, i loves my acer, i do.
imageimageimage
Dwi wedi gwirioni bod cymaint o flodau’n dal yn fyw, a rhai wedi atgyfodi o’r marw. Sbiwch ar fy mlodau haul i:image
Dwi wedi’i ddeud o o’r blaen, ac mi ddeudai o eto: yr Hydref ydi fy hoff dymor i o ddigon. Es i am dro efo Del ar y beic bore ma, a sbiwch golygfeydd – Dolgamedd, ty fy rhieni ydi’r lle bach llwyd yna yn y coed – yn y pellter. Nefoedd ynde!image
A dyma lun gymres i efo fy ffon 3G o dy fy ffrindiau, Luned a Richard morgan neithiwr. Machlud gwefreiddiol.image
O, a gyda llaw, rois i lwyaid bach o’r jeli mafon duon a chilli mewn grefi efo’n cinio dydd Sul, ac roedd o’n flasus, bobol bach.
Ac mae’n wir ddrwg gen i bod rhaglen Tyfu Pobl wedi pechu rhai o drigolion Penygroes – mi wnaethon ni ffilmio mwy o bethau fyddai wedi eu plesio nhw, ond rhaglen am arddio ydi hi yn y diwedd, a doedd na’m lle i’r darnau hynny yn y diwedd. Gobeithio y gwelan nhw fwy i’w plesio erbyn diwedd y gyfres…



Y ffilmio
Hydref 19, 2013, 10:53 pm
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: , , , , , , , , , ,

Meddwl y byswn i’n rhannu chydig mwy o luniau o’r ffilmio efo chi, ond yn gynta, dyma un o fy ngardd i – llun o blanhigyn sydd wedi cymryd ei amser i flodeuo a deud y lleia. Mae begonias i fod allan cyn rwan, siawns!
Ond mae o’n ddel, ac yn werth aros amdano fo, mwn.
image
A rwan dyma luniau amrywiol o’r cyfnod ffilmio. Ia, fi ydi honna, yn y siop yn gwerthu llysiau. Mi gewch chi hanes y diwrnod hwnnw yn y rhaglen olaf un, fydd mewn mis. Gan fod 2 raglen wedi bod ac felly 4 arall i fynd. Dwi’n gallu bod reit dda am wneud syms weithie. Os ydyn nhw’n syml. Ac roedd yn rhaid gwneud syms yn y siop. A dydi Russ fawr gwell na fi am syms a bod yn onest.
image
Craig ab Iago sy’n cario’r arwydd yna. Dwi’n meddwl y dyle bo nhw wedi ffilmio hynna. Swreal oedd y gair ddoth i fy meddwl i. Ac roedd pobol Penygroes yn sbio’n wirion arno fo. Dach chi’n eu beio nhw?
image

image
Lluniau madarch rwan. Wedi bod yn hymdingar o flwyddyn am fadarch tydi? Ac mae hwn yn uffernol o wenwynig – the destroying angel. Cliw reit dda yn yr enw deud gwir does? Dim clem os oes na enw Cymraeg eisoes ond Angel Angau’n swnio reit dda i mi.
image
Un arall gwenwynig – Devil’s Bolete. Bol y diafol? Diawl o fol? Pulpud y diafol? Ond coblyn o fadarch hardd beth bynnag.
image
A dyma lun ohona i heddiw. Fues i yn Bermo efo fy nith a’i mab hi, Mabon – fy ngor-nai. A nes i brynu sbectol ddarllen, achos dwi’m yn gallu darllen labeli bellach. Ddim ar labeli sut i olchi dillad, ddim ar duniau, ddim ar boteli shampw… Trist iawn. Ond chwip o sbectol am £2.99.
image
Gyda llaw, rydan ni’n cael ymateb reit dda i’r gyfres hyd yma, er nad ydi pawb yn hapus yn ol y rhifyn dwytha o Golwg. O wel, methu plesio pawb… Ond yn fy marn i, mae pob sylw yn werthfawr ac yn ein helpu i wella. Ac mae unrhyw fath o sylw yn well na dim tydi!
Hwyl am y tro.



Mae na ffasiwn beth a gormod o afalau…
Hydref 9, 2013, 10:15 am
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: , , , ,

Mae na ffasiwn beth a gormod o afalau...
Wedi meddwl cymryd llun y goeden hon ers tro. Mi wnai ei chodi pan gai afael ar ddyn mawr cry sy’n fodlon helpu. Mae hi’n drom!
Coeden afal Enlli ydi hi gyda llaw.

O, a gobeithio i chi fwynhau rhaglen gynta Tyfu pobl neithiwr. Falch iawn o unrhyw sylwadau, canmol neu beidio. Wastad angen gwybod be sy’n plesio neu’n gweithio – neu ddim!

Gwefan tyfupobl.com reit ddifyr hefyd.



A dyma’r canlyniad
Hydref 5, 2013, 5:32 pm
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: ,

A dyma'r canlyniad

Dim ond 3 jar fechan – y llwy de yn rhoi cliw pa mor fach ydyn nhw. Ond wedi dechre setio’n barod, ac ew, mae’n neis!



Jeli mafon duon a chili
Hydref 5, 2013, 5:26 pm
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: , , , , , , , , ,

image
Meddwl sa chi’n hoffi syniad newydd, gwahanol am be i’w neud efo’r holl fafon /mwyar duon. Ydyn, maen nhw’n dal o gwmpas. Ac ro’n i’n rhedeg allan o le yn y rhewgell.
Gweld hwn yn y papur wnes i – jeli efo chili. Y cwbl sy angen ei neud ydi rhoi 450g o fafon, 2-4 chili wedi eu torri- dim rhaid bod yn rhy fan, a 450g o siwgr caster – ond dwi di defnyddio chydig llai a bod yn onest. Gawn ni weld os fydda i’n difaru – mewn sosban. Dod a fo i’r berw yn raddol, hel unrhyw sgym sy’n codi ar y top, a’i fudferwi am awr. Dim ond fanno dwi wedi cyrraedd tra’n sgwennu hwn.
Ond wedyn, mi fydda i’n ei roi drwy ryw ridyll bach sy gen i, ‘fine-meshed’, ei dywallt i jar a’i adael i oeri. Mae o i fod yn ddigon i lenwi jar 1/4 litr ond dwi am drio jariau bychain. Wedi eu prynu ar gyfer rhoi mel yn bresantau i ffrindiau ro’n i, ond gan nad oes gen i fel eleni, waeth iddyn nhw neud jam fel hyn, ddim.
Nai bostio llun eto nes mlaen.
Ond peidiwch a disgwyl pethau mawr. Nes i drio gneud jam damsons a gneud llanast. Wel, nid llanast chwaith, mae o reit flasus, jest fymryn yn…galed. Stori hir. Ond yn y bon, ni ddylid rhoi coel yn y prawf setio drwy roi plat yn yr oergell…dio’m yn gweithio efo damsons.
O ia, mi fydd Tyfu pobl yn dechrau nos Fawrth nesa, 8.25 neu 8.30, rwbath felna. 6 rhaglen. Dwi wedi gweld 5 hyd yma a digon difyr ydyn nhw hefyd!
Ond dim jams, na jelis, jest fi’n dal i fod yn Byw yn yr arddaidd ydi hyn.



Y gyfres newydd – Tyfu Pobl
Medi 27, 2013, 11:38 pm
Filed under: Heb Gategori | Tagiau:

Pa un o’r rhain ydech chi’n meddwl y dylai S4C ei ddefnyddio i hyrwyddo’r gyfres? Dwi’n gwbod pa un dwi’n ei hoffi…imageimageimage
Edrych mlaen i weld pa un fydd o!



Newid enw
Medi 7, 2013, 8:37 pm
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: , , , , , , , , , , , , , , , ,

Rhag ofn eich bod chi’n poeni ble mae Byw yn yr Ardd wedi mynd, mae’r enw wedi newid. Tyfu pobl fydd enw’r gyfres yma, ac mi fydd gwybodaeth amdani yn eich papurau lleol yn fuan, gobeithio. Roedd na rywbeth ar Radio Cymru hefyd, ond glywes i mono fo. Mi fedrai wastad ‘wrando eto’ mae’n siwr. Da ydi technoleg ynde? Heblaw am y dechnoleg ar y wefan yma, neu fy ipad i. Dyna un rheswm pam nad ydw i wedi bod yn blogio llawer yn ddiweddar – mae’n ormod o gybol! Methu cywiro fy hun heb fynd rownd y byd a chychwyn eto, ac mae’r cursor am ryw reswm yn y man gwbl anghywir felly dwi methu gweld be dwi’n depio! Aaaaa!

Nes i roi’r ffidil yn y to ar ol sgwennu hynna pnawn ma, ac mae’n bihafio’n well heno, diolch byth.
Reit, ble ro’n i? O ia. Tyfu pobl. Pan welwch chi’r gyfres mi fydd yn gneud mwy o synnwyr. A peidiwch a phoeni, mi gewch chi dips tyfu yr un fath- wel, tyfu llysiau o leia. Weles i’r rhaglen gynta wythnos dwytha ac mae’n edrych reit dda! Mae’r bosys yn hapus hefyd, felly ( yn dibynnu ar y ffigyrau gwylio am wn i), bosib y bydd na Dyfu Pobl o ardal wahanol flwyddyn nesa. Gawn ni weld pa mor blwyfol ydi’r Cymry. Ydi rhywun o Abertawe/ Machynlleth/Wrecsam yn mynd i fod a diddordeb mewn pobl o Ddyffryn Nantlle? Difyr fydd gweld.
Ond welwch chi fawr o ngardd i, felly dyma ambell lun!
image

image

A dyma lle bu coeden Dolig fechan wnes i ei phlannu ryw ddeg mlynedd yn ol, dyfodd i fod yn anghenfil – sitka spruce oedd hi os cofia i’n iawn. Blwmin pigog beth bynnag! Ond rwan, diolch i hen gyfaill a’i fwyell, mae hi wedi mynd, a’r dderwen fach yma’n cael llonydd i dyfu yn lle.
image

image
A dyma luniau o Sioe Rhydymain a’r cylch. Nid fy llysiau i oedd rhain, ond Crispin a Karen, dau ddysgwr lleol. Chawson nhw’m cynta chwaith, ond mae nhw’n ddel tydyn?
image
Ond fi nath y chytni yma – efo afalau o’r ardd (mae gen i gannoedd) a nionod coch (siop – dwi’n cael dim hwyl ar dyfu nionod) a ges i 3ydd, cofiwch. Haeddu cynta os dach chi’n gofyn i mi, ond dyna fo…
image
A dyma fy ffrind Olga, a’i dalmatian, Juno. Doedd hi’m wedi meddwl cystadlu, ond nes i fynnu ac mi enillodd ddosbarth y ci mawr! Ro’n i wedi gadael Del druan adre…
image
A cwpwl o luniau eraill dwi’n eitha balch ohonyn nhw:
image

image
Ac yn olaf, Del efo’i ffrind newydd Thor, neu Thorne neu Thornton. Ddim yn siwr iawn pa un sy’n gywir bellach. Ffrindiau wedi ei fabwysiadu a ddim yn rhy hoff o’r enw Thorne. O’n i’n meddwl sa Sion yn swnio’n debyg i Thorne i glustiau ci ond dyna fo. Doedd Del ddim yn rhy hoff ohono fo i gychwyn ( mae o dwtsh yn fawr a thrwm a thrwsgl…) ond maen nhw’n gneud yn iawn rwan a’i chynffon yn troi fel hofrennydd pan mae’n ei weld. Diolch byth!
image



Colli cwch gwenyn
Awst 15, 2013, 8:28 am
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: , , , , , , , , , , , , , ,

Newyddion trist mae arna i ofn. Cofio’r cwch o wenyn blin oedd gen i? Yr haid hedfanodd dros yr ardd gan fy nychryn yn rhacs oedd hi. Gwenyn prysur tu hwnt, yn hel paill a neithdar fel pethe gwirion, ond ymosodol a deud y lleia! Felly mi nath Carys a fi hollti’r cwch fis Mehefin a mynd a 4 ffram, gan gynnwys  y frenhines, i’r cwch gwag oedd gen i yng ngardd fy rhieni.
image
Carys ydi honna, a hen gwch ges i’n ail law ydi hwnna. Rois i niwc ges i gan Carys ynddi llynedd, ond naethon nhw rioed lwyddo’n dda iawn, a rheiny fu farw dros y gaea.
Wel, roedd gen i obeithion mawr am y gwenyn yma a’u brenhines hynod gref. Ac roedden nhw’n gneud yn dda.
Ond rhyw dair wythnos yn ol, dyma be oedd ar lawr o flaen y fynedfa:image
Pentwr o wenyn wedi marw, wedi pentyrru ar ben ei gilydd ac wedi dechrau cynthroni. Roedd y drewdod yn ofnadwy. A thu mewn i’r cwch, roedd hi’n waeth. Carped dwfn o gyrff.
Wel, ro’n i’n meddwl i ddechre mai haid arall oedd wedi ymosod arnyn nhw, achos doedd na’m tamed o fel ar ol yn y fframiau.
Roedd Carys yn ofni mai salwch o ryw fath oedd o, felly nes i ffonio’r insbector gwenyn. Mi ddoth fore Sadwrn, a deud nad oedd o rioed wedi gweld y fath beth o’r blaen.
“Possibly robbing,” medda fo, “but probably poisoning.” Ond roedd y cyrff wedi pydru gormod i ni gael sampl digon mawr i’w yrru i’r gwyddonwyr wneud profion i weld sut wenwyn oedd o.
Mi ddylwn i fod wedi hel llond jar yn syth a’i gadw yn y rhewgell.
A ble fysen nhw wedi dod o hyd i’r gwenwyn? Wel, os oedd rhyw arddwr/ ffarmwr wedi bod yn defnyddio chwynladdwr cry ar ‘chwyn’ oedd mewn blodau ar y pryd… Mi fysa hynny’n ddigon. Does na’m gwenyn lleol eraill wedi marw, jest y cwch yma oedd yn anlwcus, beryg.
Mor drist. Ond dyna ni, dydi cadw gwenyn ddim yn fel i gyd … (Sori!)
A gan mod i wedi hollti’r cwch arall hefyd, dwi’m yn meddwl y bydd gen i fel i’w roi i neb eleni, sori… Flwyddyn nesa ella!



Gwahanol erddi Dyffryn Nantlle
Awst 2, 2013, 8:37 pm
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: , , , , , , , , , , , ,

Iawn, gan fod y WordPress poenus ma’n dal i wneud bywyd yn anodd i mi, dwi newydd fod am dro ar y beic tra’n aros i’r lluniau canlynol lwytho i fyny ( neu i lawr, pa bynnag un ydi o).
Amrywiol luniau o’r gerddi rydan ni wedi bod yn gweithio/chwysu/busnesa a ffilmio ynddyn nhw ydyn nhw, a rhai wedi cael gwell hwyl arni na’i gilydd. Dyma un oedd newydd gael ei blannu….image
A dyna’r un ardd eto, efo un o’i pherchnogion hapus. Ond rhain ro’n i’n eu hoffi fwya, dim bwys gen i am bregeth Russ am fethu bwyta blodau!image

A dyma rai gerddi eraill:image
imageimage
Gwych ynde! Bydd raid i chi wylio’r gyfres yn yr hydref i weld yr hanes a dod i nabod y cymeriadau. Achos dwi newydd glywed na fydd o mlaen fis Medi rwan, ond ryw dro ym mis Hydref. Hir yw pob ymaros…
A mwy o erddi:image Bocsys taclus iawn fanna sylwer … Fe gewch yr hanes!imageimage Russ wrth ei fodd efo broccoli rywun yn fanna!
image
Grrr…dwi’m yn gallu gweld hwn wrth sgwennu a llwytho i weld os ydi popeth yn y lle iawn, felly dwi’n gneud hyn yn ddall, fel petae. O, dechnoleg… Weithiau dwi’n dy gasau!
Ta waeth, dwi’n gobeithio mai rhywbeth oedd ar wal un o dai ein garddwyr ydi hwn, nath i mi chwerthin, a deud ia, cytuno i’r carn, gyfaill.image
Ac yn ola, llun o ddwy nain yn dangos eu wyr bach newydd (wrth ymyl y petunias). Fy chwaer i ydi’r flonden, Dorothy Ann ydi’r nain arall a Mabon Llewelyn ydi’r bychan – fy ngor- nai newydd i! Llongyfarchiadau Leah a Gareth. A Leah ydi’r unig un o fy nithoedd a neiant sy’n dangos unrhyw ddiddordeb mewn garddio hyd yma. Ond does wybod faint o gyfle gaiff hi rwan, efo 3 plentyn bach i’w magu!image