Filed under: Heb Gategori | Tagiau: Byw yn yr Ardd, cymry, Del, dyffryn nantlle, ennill, felly, garddio, Juno, llysiau, Olga, radio Cymru, Sioe Rhydymain, Thorne, Thornton, tips, Tyfu Pobl, Wrecsam
Rhag ofn eich bod chi’n poeni ble mae Byw yn yr Ardd wedi mynd, mae’r enw wedi newid. Tyfu pobl fydd enw’r gyfres yma, ac mi fydd gwybodaeth amdani yn eich papurau lleol yn fuan, gobeithio. Roedd na rywbeth ar Radio Cymru hefyd, ond glywes i mono fo. Mi fedrai wastad ‘wrando eto’ mae’n siwr. Da ydi technoleg ynde? Heblaw am y dechnoleg ar y wefan yma, neu fy ipad i. Dyna un rheswm pam nad ydw i wedi bod yn blogio llawer yn ddiweddar – mae’n ormod o gybol! Methu cywiro fy hun heb fynd rownd y byd a chychwyn eto, ac mae’r cursor am ryw reswm yn y man gwbl anghywir felly dwi methu gweld be dwi’n depio! Aaaaa!
Nes i roi’r ffidil yn y to ar ol sgwennu hynna pnawn ma, ac mae’n bihafio’n well heno, diolch byth.
Reit, ble ro’n i? O ia. Tyfu pobl. Pan welwch chi’r gyfres mi fydd yn gneud mwy o synnwyr. A peidiwch a phoeni, mi gewch chi dips tyfu yr un fath- wel, tyfu llysiau o leia. Weles i’r rhaglen gynta wythnos dwytha ac mae’n edrych reit dda! Mae’r bosys yn hapus hefyd, felly ( yn dibynnu ar y ffigyrau gwylio am wn i), bosib y bydd na Dyfu Pobl o ardal wahanol flwyddyn nesa. Gawn ni weld pa mor blwyfol ydi’r Cymry. Ydi rhywun o Abertawe/ Machynlleth/Wrecsam yn mynd i fod a diddordeb mewn pobl o Ddyffryn Nantlle? Difyr fydd gweld.
Ond welwch chi fawr o ngardd i, felly dyma ambell lun!
A dyma lle bu coeden Dolig fechan wnes i ei phlannu ryw ddeg mlynedd yn ol, dyfodd i fod yn anghenfil – sitka spruce oedd hi os cofia i’n iawn. Blwmin pigog beth bynnag! Ond rwan, diolch i hen gyfaill a’i fwyell, mae hi wedi mynd, a’r dderwen fach yma’n cael llonydd i dyfu yn lle.
A dyma luniau o Sioe Rhydymain a’r cylch. Nid fy llysiau i oedd rhain, ond Crispin a Karen, dau ddysgwr lleol. Chawson nhw’m cynta chwaith, ond mae nhw’n ddel tydyn?
Ond fi nath y chytni yma – efo afalau o’r ardd (mae gen i gannoedd) a nionod coch (siop – dwi’n cael dim hwyl ar dyfu nionod) a ges i 3ydd, cofiwch. Haeddu cynta os dach chi’n gofyn i mi, ond dyna fo…
A dyma fy ffrind Olga, a’i dalmatian, Juno. Doedd hi’m wedi meddwl cystadlu, ond nes i fynnu ac mi enillodd ddosbarth y ci mawr! Ro’n i wedi gadael Del druan adre…
A cwpwl o luniau eraill dwi’n eitha balch ohonyn nhw:
Ac yn olaf, Del efo’i ffrind newydd Thor, neu Thorne neu Thornton. Ddim yn siwr iawn pa un sy’n gywir bellach. Ffrindiau wedi ei fabwysiadu a ddim yn rhy hoff o’r enw Thorne. O’n i’n meddwl sa Sion yn swnio’n debyg i Thorne i glustiau ci ond dyna fo. Doedd Del ddim yn rhy hoff ohono fo i gychwyn ( mae o dwtsh yn fawr a thrwm a thrwsgl…) ond maen nhw’n gneud yn iawn rwan a’i chynffon yn troi fel hofrennydd pan mae’n ei weld. Diolch byth!
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: Bangkok, bisgedi mêl, cwyr, Edward Werner, Gwrach y Gwyllt, gwyliau, Hanka, Higher Sorbian, mêl, Saigon, seilej, Sioe Ganllwyd, Sioe Rhydymain, Sorbeg Uchaf, tarten iola Horan
Sbiwch yr holl fu’n cystadlu yn yr adran fêl yn Sioe Ganllwyd. Sioe fechan ydi hi, ond roedd Carys wedi hel cystadleuwyr o bob man!
Roedd y stwff efo cwyr yn werth ei weld hefyd. Dwi’m wedi mentro gneud dim efo fy nghwyr eto. Ond mi wnes i gystadlu efo fy mêl yn yr adran mêl golau:
A nagoes, does na’m cerdyn o unrhyw liw wrth fy mêl i! Carys gafodd y cerdyn coch … mae gwybodusion y byd mêl ( wel, Wil) yn trio deud mai ffliwc oedd y ffaith i mi ennill yn Sioe Talybont. Hmff. Ac yn synnu at y ffordd ro’n i’n hidlo fy mêl ar y rhaglen y noson o’r blaen! Ylwch, dim ond unwaith o’r blaen dwi wedi mynd drwy’r broses, iawn? Ac ro’n i’n eitha siwr mod i’n gwneud rhywbeth o’i le. Be, dwi ddim yn siwr, ond gai wybod, dicini …
Ges i affliw o ddim am fy misgedi mêl chwaith:Ond roedden nhw’n flasus tu hwnt. Iawn, bosib nad oedden nhw i gyd cweit yr un lliw, ond dyna fo …
A dyma lun o darten Iola Horan, sy’n ennill am ei tharten ym mhob sioe mae’n trio ynddi:Be ydi’r gyfrinach dwch? A sut mae gneud tarten sy’n plesio’r beirniaid? Sgen i’m clem.
Roedd ‘na bob math o gystadleuthau ‘gwledig’ gwahanol yno: Yn wair a gwellt a seilej ( yn y bag Aldi!) a llysiau rhyfeddol o ystyried y tywydd a’r malwod.
Llongyfarchiadau i’r enillwyr oll, ac i Carys ac Enid yn enwedig, am drefnu’r holl beth – sydd ddim yn hawdd, mi wn. Cefnogwch eich sioeau bach lleol – a chynigiwch helpu os allwch chi! Mae Cyfarfod Blynyddol Sioe Rhydymain am 7.30 ar nos Fercher Tachwedd 7fed – a byddai croeso mawr i wynebau newydd …
Llun bach arall i chi rwan:Edward Werner, darlithydd o Leipzig ydi hwn, efo copi o ‘Hanka’, sef ei gyfieithiad o ‘Gwrach y Gwyllt’ i iaith o’r enw Sorbeg Uchaf ( Higher Sorbian), iaith leiafrifol yn ardal yr Almaen. Sbiwch ar Wicipedia os am fwy o fanylion am yr iaith. Mae o wedi dysgu Cymraeg ( wrth gwrs – sut arall fyddai o wedi gallu cyfieithu’r nofel?!) ac mi benderfynodd bod ‘na themau yn fy nofel i fyddai’n gweithio ar gyfer siaradwyr Sorbeg uchaf hefyd … dach chi’n gweld! Mae ‘na fwy na jest rhyw yn fy nofelau i, ffenciw! Ac ia, yn Ffrwd y Gwyllt mae o – alwodd o acw i roi copi i mi, cyn i ni fynd i hel madarch i ginio. Fel mae rhywun …
A dyna fy mlog olaf am sbel – dwi’n mynd ar fy ngwyliau (o’r diwedd) ddydd Gwener. Dwi’n mynd i feicio o Bangkok i Saigon. Gewch chi’r hanes pan ddoi’n ôl.
Twdlw am y tro – mae gen i waith pacio i’w wneud. X
*Newydd gael ebost yn holi sut yn union dwi’n bwydo’r adar efo uwd:
Dim ond taflu’r ‘rolled oats’ sych ar y lawnt/llwybr yn syth o’r bocs.
Neu ar y bwrdd adar – lle bynnag.
Dim llanast – mae fy adar i’n ei sglaffio i gyd o fewn dim!
Ond mae’n debyg eu bod yn hoffi sbarion uwd wedi ei goginio hefyd.
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: beirniadu, cerdyn coch, cyntaf, mêl, Sioe Rhydymain, Sioe Talybont, Sioned Byw yn yr Ardd, tarten
Dyna i chi be ydi gwên ynde! Gwên o orfoledd a phleser a sioc pur. Do, mi ges i lwyddiant yn Sioe Talybont, ger Aberystwyth ac mi gewch chi weld y cwbl ar y rhaglen fis Medi ryw ben – tua’r canol dwi’n meddwl. A finnau rioed wedi cystadlu efo fy mêl o’r blaen, doedd gen i’m syniad be i’w ddisgwyl. 4ydd falle, os o’n i’n lwcus, gan fod Carys wedi canmol y lliw – ond doedd hi’m wedi ei flasu chwaith. Ond dychmygwch y sioc pan aethon ni mewn i’r dent ar ddiwedd y beirniadu – a gweld cerdyn coch wrth fy mêl i!
Lovely clear sample, ylwch, a good flavour. Ond ro’n i fod yn ofalus efo ‘specks of honey on the lids’ – a finna’n meddwl mod i wedi eu sgwrio’n lân! Dyna pam fod pawb arall yn cario’r jariau mewn bocsys pwrpasol. Do’n i’m fod i’w rhoi yn fy rycsac, debyg … ac roedd yr adran mêl golau yn un fawr – 13 o gystadleuwyr cofiwch! A sbiwch pwy ddoth yn ail …
Ia, Carys, fy mentor! A sbiwch gwahaniaeth lliw – mae f’un i’n hurt o ysgafn tydi? A dim clem pam, dim syniad pa flodau sy’n gyfrifol am y lliw yna. Asgell falle? Os oes gynnoch chi eglurhad – rhowch wybod plîs! Chafodd Tom Edwards sydd o Rydymain yn wreiddiol ddim byd efo’i fêl golau o, ond mi nath o’n dda efo’r gweddill – a tase Carys heb anghofio ei chwyr, mae’n eitha posib mai rhwng y ddau yna fyddai’r gystadleuaeth am y mwya o bwyntiau. Dyma ni’n tri mewn rhes cyn y beirniadu:
a dyma fwy o luniau o Dalybont:
Ddeuddydd yn ddiweddarach, roedd gen i sioe yn nes at adre ( Rhydymain), a jar o fêl yn yr adran goginio …
Do, wir i chi, ges i gynta eto. Doedd na’m llawer yn trio – dim ond Tom Edwards – oedd wedi rhoi 3 jar i mi ar y dydd Sadwrn i ddod efo fi i Rydymain- a nes i lanhau y topiau iddo fo a bob dim! Ond mae arna i ofn bod arogl a blas fy mêl i yn rhagori ar y pethe tywyll o ardal Corris …! Dyna ddeudodd y beirniad beth bynnag. Ac mae pobl sy’n dallt eu mêl yn deud bod hwn yn fêl sbeshal! Bechod bod gen i’m digon i’w werthu de. Ond mi driai gofio tynnu peth tua’r un adeg flwyddyn nesa yn y gobaith y bydd yr un blodau/be bynnag wedi bod allan.
Ges i gynta efo rhosyn hefyd – ond fi oedd yr unig un yn y categori lleol! Lwcus deud gwir, achos sbiwch pwy oedd beirniad y blodau:
Ia, Sioned ni – a fiw i neb ei chyhuddo o ffafriaeth! Roedd hi reit nerfus am feirniadu blodau yn hytrach na’u gosod, ond mi nath hi chwip o job, chwarae teg, a mwynhau ei hun!
Er gwaetha’r glaw, cafwyd sioe fach dda a’r coginio’n ardderchog fel arfer: A ges i drydydd efo fy nharten – unrhyw ffrwyth! Da ydi sioeau bach fel hyn de? Lot o waith trefnu a phwyllgora ond mae’r mwynhad maen nhw’n ei roi werth o – dwi’n meddwl!
Wps, wedi anghofio cynnwys hwn – llun o gactws anhygoel Llewelyn Evans, flodeuodd am ddiwrnod – jest mewn pryd i’r sioe! Mi gafodd y Wobr Arbennig am hynna – gwych de?
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: Carys Tractors, cwch, cystadlu, gwenwyn, gwenyn, haid, mêl, pigiad, rhedyn, Sioe Ganllwyd, Sioe Rhydymain, Sioe Talybont
Wel, dwi bron yn barod ar gyfer Sioe Talybont ddydd Sadwrn. Mi fyddwn ni’n ffilmio yno – Carys Tractors a fi, yn cystadlu yn erbyn ein gilydd yn yr adran fêl! Mi ddoth hi draw ddydd Iau dwytha i fy helpu i dynnu’r mêl. Dim ond o’r cwch wreiddiol – dim digon i’w sbario gan y lleill, ac roedd yr haid ddiarth yn rhy bifish beth bynnag, a dim ond 6 ffram gymrais i, naci, 7 efo’r ffrâm dwi am gystadlu efo hi fel ffrâm mewn câs, er nad ydi hi wedi ei ‘chapio’ yn iawn.
Capio ydi cwyr dros y tyllau llawn mêl. Dydi’r ochr yma ddim yn ddrwg, ond rhywsut, aeth ‘na fys drwy’r cwyr ar yr ochr arall – wps. Ond mae Carys yn deud bod pawb yn yr un cwch eleni ( ha – jôc …cwch …?) a fydd gan neb fframiau gwych iawn. Y cystadlu sy’n bwysig ynde …
A dyma’r aeddfedwr yn llawn ( wel, efo cwpwl o fodfeddi) o fêl: Arogl hyfryd pan dach chi’n tynnu’r caead na. Rydan ni wedi ffilmio’r broses o gael y mêl i mwn i fanna felly gewch chi weld hynny ar S4C cyn bo hir.
A dyma’r mêl wedi ei dywallt i jariau ddoe. Na, dio’m llawer nacdi? Y tair jar fawr ar gyfer cystadlu ( un yn sbâr rhag ofn i mi gael damwain ar y ffordd i Dalybont), yr un ganolig i mi – ro’n i eisoes wedi mynd ag un at yr Hughesiaid sydd pia’r tir lle dwi’n cadw’r cychod, a dwi’n rhoi’r rhai bach yn anrhegion i deulu a ffrindiau. Nagoes, sgen i’m labeli eto – dim pwynt trafferthu efo cyn lleied o fêl nagoes! Mae o’n fêl golau iawn, iawn a blas bendigedig arno fo. Oes gen i obaith yn Nhalybont? Dim clem. Dibynnu os nath y mwslin ei waith yn iawn yn ei hidlo am wn i. Dwi wedi llenwi’r rhai mawr i’r top fel bod lle i mi grafu unrhyw gync oddi ar y top cyn dydd Sadwrn. Ac os na chai hwyl arni, mae ‘na gystadleuaeth jar o fêl yn Sioe Rhydymain ddydd Llun hefyd – ac un ar gyfer dechreuwyr yn Sioe Ganllwyd ar Fedi’r 15fed!
Dwi wedi cael fy ail bigaid gyda llaw – nid wrth dynnu’r mêl, ond gan y bali haid bifish – yn syth ar ôl codi’r wahanlen. Aethon nhw’n wallgo, er mod i wedi mygu a gneud bob dim yn ofalus, dawel. Ges i bigiad drwy ddefnydd y wisg, cofiwch, yn fy mraich. Fy mai i am wisgo crys T, debyg – ond roedd hi’n boeth! Do’n i’m yn teimlo fel taswn i ar fin mynd i sioc anaphylactic ( gallu digwydd efo’r ail bigiad os oes gen i alergedd), felly rois i bopeth yn ôl yn ei le, a ges i lonydd gan y gwenyn milain erbyn cyrraedd y ty ( ar ôl cerdded reit drwy’r rhedyn uchel!). Dim byd mawr yn codi i gychwyn, cymryd tabled antihisthamine rhag ofn. Ond erbyn trannoeth, roedd y patshyn coch yn fawr ac yn cosi ac yn goblyn o boeth. Aeth o ddim i lawr am 4 neu 5 diwrnod chwaith, er gwaetha’r tabledi. Drapia, dydi nghorff i jest ddim yn licio gwenwyn gwenyn mêl. Gawn ni weld os fydd ymateb y 3ydd pigiad yn llai … dwi’n croesi mysedd.
Yn y cyfamser, dwi wedi bod yn trio cael gwared o’r rhedyn sydd wedi dechrau mynd yn wallgo yn yr ardd: Ond mae’n goblyn o anodd tynnu’r cwbl lot a’r gwreiddiau. Dyma be ddigwyddodd i fforch eitha newydd, gwerth tua £46:
Ond ges i hen un bren, solat am £12 yn mart Dolgellau. Mae honno’n wych!
Roedden nhw’n gneud pethe i bara ers talwm. Es i a’r un £46 yn ôl i’r siop, yn gobeithio cael fy mhres yn ôl, ond na, un newydd yn ei lle hi ges i. O wel. Dwi’n ystyried talu rhywun ifanc, cryf i dynnu’r gweddill gyda llaw – mae nghefn i’n fy lladd i!
A digwydd bod, dyma i chi rywun cryf, sydd ddim llawer iau na fi ( Geraint fy mrawd) yn tacluso rhan arall o’r ardd … gewch chi weld y canlyniad yn y blog nesa! Ac i orffen, llun bach od ( dwi’n hoffi sgwarnogod):
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: Abergynolwyn, azaleas, Beryl, Bontddu, Gwennan, NGS, Sioe Rhydymain, Sioned Byw yn yr Ardd, Tanybryn
Ges i ddiwrnod hyfryd yng ngardd ‘Anti’ ( dim perthynas) Beryl ddoe. Mi fydd ei gardd ar agor i’r cyhoedd drwy gynllun yr NGS ddydd Sul:
Ac er fod y rhan fwya o’r magnolias wedi darfod, mae’r azaleas yn sicr yn werth eu gweld – a chymaint o bethau eraill hefyd. Mwy o luniau i chi:
A llechi o Fryncrug a Chorris – ardal ei theulu:
A llwythi o bethau bach od a difyr mae’n eu cael yn anrhegion gan wyrion a ffrindiau:
A phethau mae’n eu prynu ei hun:
Mae hi a’i ffrindiau yn cyfadde eu bod yn gwario ffortiwn mewn canolfannau garddio!
A sbiwch, difyr, wyddwn i rioed o’r blaen bod gan y ‘Bleeding heart’ ddau enw arall. Dyma i chi’r blodyn siap calon wedi agor chydig i neud ‘trowsus Dutchman’:
A dyma’r ‘Ddynes mewn bath’:
Tydi o’n wych?! Ond dwi’n ei weld o’n debyg i ‘alien’ o’r gofod hefyd, fy hun.
Ges i ddarn o blanhigyn ro’n i’n ei ffansio ganddi – ac wedi ei blannu wrth y ffrwd neithiwr. Dyma lun ohono fo: ond dwi’m yn cofio’r enw – rwbath yn dechre efo ‘r’ – swnio’n debyg i rouge-rywbeth? Rhywun yn gallu fy helpu?
Ond mae Beryl ( cyn athrawes gynradd Dolgellau) yn gallu troi ei llaw at fwy na blodau. Welwch chi mo’r rhain ar y rhaglen, ond falle y cewch chi weld peth o’i gwaith llaw os ewch chi draw ddydd Sul ( hi sy’n y gardigan las gyda llaw): Mae na oriau o waith yn mynd mewn i’r pethau ma – gwaith cywrain, bobol bach. Roedd Gwennan, ein cyfarwyddwraig, sydd wedi mopio efo’r Nadolig o hyd, jest a drysu isio eu prynu! Yn enwedig y St Nicholas/Sion Corn na …
Dim rhyfedd bod Beryl yn ennill o hyd yn yr adran gwaith llaw yn Sioe Rhydymain. Mae’n haeddu clod am fod yn hostess heb ei hail hefyd – gawson ni ginio a phwdin a chacenni lu ganddi! Dydi hynna’m yn digwydd i ni’n aml … pobl Abergynolwyn de – hen bobl iawn. Diolch Beryl! Pob lwc ddydd Sul a gobeithio y daw pobl yn eu cannoedd.
A sôn am Sioe Rhydymain ( Awst 27) – dwi newydd lwyddo i berswadio Sioned BYYA i feirniadu’r blodau! Ieeee! Dim ond isio rhywun i wneud y llysiau rwan – a nacdw, dwi ddim yn mynd i ofyn i Russell – dydi o’m yn gyrru a dwi’m yn pasa mynd i’w nôl o!
Filed under: Heb Gategori | Tagiau: Coeden Afalau Enlli, ffrwd y gwyllt, Nikon D3000, sied eco, Sioe Rhydymain
Dwi wedi colli charger fy nghamera da ( Nikon D3000) ers misoedd. Dim clem ble dwi wedi’i roi o. Felly wythnos dwytha nes i archebu un newydd drwy’r we – un oedd i fod i allu ‘charjio’ pob math o fatris, yn cynnwys y D3000. Hy. Dwi wedi methu gneud pen na chynffon ohono fo. Ond neithiwr, mi feiciais draw at dy fy ffrind, Luned. mae gan ei mab hi, Ioan, yr un camera, felly dwi wedi cael benthyg ei charger o, a bore ma, ges i fodd i fyw yn cymryd lluniau. Nefi, mae camera da yn gneud gwahaniaeth!
Iawn, rhai bach ydi’r rhain ( haws a llawer cynt eu lwytho i’r blog yma) ond mae eu safon yn dal gymaint gwell na’r camera bach Olympus.
Dyma rai i roi syniad o sut stad sydd ar yr ardd y dyddiau yma:
Reit ddel yma tydi?Do, dwi wedi bod yn torri’r lawnt yn hogan dda – ond fydda i’m yn trafferthu tacluso llawer ar ochrau’r borderi, rhaid cyfadde. Mi wnai ryw ben.
Dyma du mewn y ty gwydr:
Ydi, pob dim ar draws ei gilydd braidd, ond bocsys sy’n gorfod gneud y tro fel silffoedd … dal i ddisgwyl i’r tomatos gochi hefyd. Ond mae gen i un ciwcymbar anferthol! Neith o gadw at Sioe Rhydymain ddiwedd Awst? Go brin …
Dyma’r goeden afalau Enlli gafodd ei sythu efo parau o deits – llwyth o afalau ylwch!
A’r gornel dywyll sydd yn dal braidd yn dywyll felly dwi wedi torri mwy o ganghennau er mwyn i’r bysedd y cwn lliwiau gwahanol sydd wrth y bonyn gael mwy o olau er mwyn i mi gael blodau fel sydd ar y ddau arall!
A chydig o luniau sbar o’r sied eco ayyb … mi fydd y criw ffilmio’n ôl yma ar ôl Steddfod. Gawn ni weld os fydd cystal graen yma erbyn hynny!